Zewsząd słyszymy, że ogarnia nas SMOG, a ten kojarzy się z pyłami, które atakują nasze płuca. Jednak znacznie gorszy jest rakotwórczy benzo(a)piren, którego stężenie w Nysie w sezonie grzewczym aż 11-krotnie przekraczał poziom dopuszczalny!!!
Benzo(a)piren (skrót B[a]P) jest jasnożółtą substancją o charakterystycznym zapachu - występującą w dymie podczas niecałkowitego spalania. Jej głównym źródłem jest smog powstający w wyniku niskiej emisji ? przede wszystkim wskutek spalania węgla, w mniejszym stopniu ? śmieci (najczęściej tworzyw sztucznych) oraz także częściowo jako emisje transportowe. Benzo(a)piren występuje też w dymie tytoniowym (dym z 1 papierosa zawiera 0,16 ?g tego węglowodoru aromatycznego).
Stężenie benzopirenów w powietrzu jest jednym z parametrów oceny jakości powietrza. 76 proc. jego emisji w Polsce powstaje w wyniku indywidualnego ogrzewania budynków (tzw. niska emisja).
Wg WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) żadne stężenie benzo(a)pirenów nie jest bezpieczne dla zdrowia, dlatego zamiast normy organizacja określiła wartość, która zwiększa prawdopodobieństwo nowotworu tzw. poziom docelowy, do którego należy dążyć (odpowiednik poziomu dopuszczalnego).
Poziom docelowy benzo(a)pirenu wynosi 1 ng/m3 (jeden nanogram na metr sześcienny powietrza).
1 ng - nanogram (pochodna jednostka masy w układzie SI równa 0,000 000 001 g)
Zabójcze stężenie benzo(a)pirenu w Polsce
Polska jest niekwestionowanym liderem jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza benzo(a)pirenem. Średnie stężenie tej substancji dla całego kraju sięga 600 % normy. W Czechach jest to 150 % normy, na Słowenii około 120 %. W większości krajów europejskich stężenia B[a]P pozostają w normie.
Stężenie benzopirenów w powietrzu (Źródło: Komisja Europejska. Dane z 2012r.)
Stężenie benzo(a)pirenu w Nysie w 2016r.
Poziom benzo(a)pirenu w Nysie nie jest mierzony systematycznie, ale dorywczo - np. ok. 200 dni pomiarowych w roku 2014 i 2015. Natomiast brakuje pomiarów z 2016r. Można domniemywać, że stężenie tej rakotwórczej substancji jest podobne jak we wcześniejszych latach - opis poniżej.
Stężenie benzo(a)pirenu w Nysie w 2015r.
W 2015r. średni poziom rakotwórczego benzo(a)pirenu wynosił w Nysie 6,04 ng/m3 czyli 6-krotnie przekraczał poziom dopuszczalny!!! a w sezonie grzewczym (od października do marca) aż 11,3 ng/m3 czyli 11-krotnie przekraczał poziom dopuszczalny!!!
W grudniowe dni poziom benzo(a)pirenu aż 26-krotnie przekraczał dopuszczalny!!!
Poziom benzo(a)pirenu w Nysie nie jest mierzony systematycznie, ale dorywczo - np. ok. 200 dni pomiarowych w roku 2014 i 2015. Natomiast brakuje pomiarów z 2016r.
Stężenie benzo(a)pirenu w Nysie w 2014r.
W 2014r. średni poziom rakotwórczego benzo(a)pirenu wynosił w Nysie 6,59 ng/m3 czyli ponad 6-krotnie przekraczał poziom dopuszczalny!!! Natomiast w sezonie grzewczym (od października do marca) aż 12,2 ng/m3 czyli 12-krotnie przekraczał poziom dopuszczalny!!! W grudniowe dni 29-krotnie przekraczał poziom dopuszczalny!!!